Godina crnogorskog predsjedavanja CEFTA-om bila je jedna od najzahtjevnijih u dosadašnjem postojanju CEFTA-e, a u kojoj smo priveli kraju pregovore o dva Dodatna protokola – o trgovinskim olakšicama i liberalizaciji trgovine uslugama, kazala je ministarka ekonomije Dragica Sekulić na otvaranju CEFTA WEEK-a, glavnog godišnjeg CEFTA događaja koji je održan danas u Podgorici.
“Protokol 5 o trgovinskim olakšicama olakšaće tranzit i trgovinu, kroz povezivanje svih nacionalnih graničnih službi u jedan regionalni informacioni sistem koji će skratiti vrijeme tranzita i troškove trgovine, jačajući na taj način konkurentnost naših nacionalnih ekonomija“, kazala je Sekulić.
Usvajanjem Protokola 6, kako je dodala, proširićemo liberalizaciju dostignutu u trgovini robama i na usluge koje predstavljaju većinu trgovine u našim ekonomijama.
“Potvrdili smo da CEFTA počiva na principima multilateralnog okvira trgovinskih odnosa između CEFTA Strana, kreirajući povoljne uslove za razvoj i diversifikaciju trgovine na principima jednakosti, obostrane koristi, nediskriminacije i međunarodnog prava“, kazala je ministarka.
Predsjednik Privredne komore Velimir Mijušković kazao je da je, kada je riječ o Crnoj Gori, postignut značajan napredak u mnogim oblastima.
“Ostvaren je dinamičan privredni rast po prosječnoj stopi od 3,2 odsto, što je više od prosjeka rasta regiona koji je iznosio 1,4 odsto, kao i od evropskog prosjeka koji je bio na nivou od 1 odsto. Učešće razmjene sa potpisnicama CEFTA u ukupnoj razmjeni Crne Gore se kretalo od 32,7 odsto u 2007. godini do 44 odsto koliko je iznosilo u 2011. godini, kazao je Mijušković.
On je dodao da, i pored pozitivnih rezultata u dijelu rasta obima razmjene, ali i u dijelu otklanjanja barijera, svjedoci smo da još uvijek postoje velike mogućnosti za unapređenje regionalne privredne saradnje.
“Osnovni zadatak u narednom periodu bi trebao da bude unapređenje mehanizma rješavanja sporova, što će doprinijeti otklanjanju netarifnih barijera, od kojih su neke prisutne u dužem periodu. Dodatno, moramo raditi na harmonizaciji propisa i procedura, te olakšanju tranzita i trgovine kroz regionalno povezivanje svih graničnih službi u jedinstveni informacioni sistem“, kazao je Mijušković.
Generalni sekretar Savjeta za regionalnu saradnju (RCC) Gazmend Turdiu naglasio je važnost kontinuiteta i napredovanja regionalne saradnje u vezi sa idejom unapređenja konkurentanosti u skladu sa Sporazumom.
“Tri najvažnije stavke su konkurencija, kvalifikacije i mobilnost, one se direktno odnose na trgovinu. Kroz povezanost mi promovišemo energiju, informacionu tehologiju i poboljšanje i održivost transportnih koridora. Postoji nastojanje u poboljšanju mobilnosti stručnjaka u četiri osnovne oblasti: zubari, ljekari, inženjeri i arhitekte. Takođe smo se dogovorili da sprovedemo investicionu agendu u Jugiostočnoj Evropi (JIE), kako bismo podržali i pomogli razvoj regiona“, kazao je Turdiu.
On je kazao da je više od 32 miliona eura sakupljeno za JIE u skladu sa ciljevima razvojne Strategije do 2020. godine.
Direktorka za Zapadni Balkan u Generalnom direktoratu za dobrosusjedsku politiku i proširenje pri Evropskoj komisiji Genoveva Ruiz Calavera kazala je da u cilju usklađivanja domaćeg zakonodavstva sa propisima Evropske unije, mora postojati sprovođenje na svim nivoima državne uprave i društva, u duhu Evropske unije.
“Iz tog razloga radimo zajedno sa državama kandidatima, da bismo procijenili način na kako se sprovode propisi u državama kandidatima. To je temeljni aspekt procjenjivanja spremnosti jedne države da se formalno pridruži porodici EU“, kazala je Calavera.
Prema njenim riječima, države moraju da se pozabave sa tri temeljna pitanja: vladavina prava, demokratizacijom institucija i depolitizacija državne uprave, uz visoke standarde upravljananja privredom.
Glavna tema ovogodišnjeg CEFTA WEEK-a bio je značaj monitoringa implementacije CEFTA-e na različitim nivoima – nacionalnom i regionalnom, ali i praćenje implemetacije CEFTA 2006 Sporazuma koji u narednom periodu treba da preuzme privatni sektor. Takođe, organizovana je svečana dodjela CEFTA Akademskih nagrada, u okviru takmičenja organizovanog povodom 10. godišnjice CEFTA 2006 Sporazuma u saradnji sa London School of Economics.
